Czym jest szpik?
Szpik kostny to prawdziwy dar życia, jedyny i niepowtarzalny. Wytwarza on komórki krwi: krwinki czerwone, białe oraz płytki krwi. Szpik dorosłego człowieka codziennie wytwarza setki milionów komórek. W szpiku znajdują się również komórki macierzyste, które stanowią 0,1% wszystkich komórek ale ich znikomy procent jest nieporównywalny do funkcji, której służą. Część z tych komórek podlega procesom samo-regeneracji, a pozostałe dzielą się, dając początek kolejnym komórkom. Te z kolei opuszczają szpik wędrując do krwi jako jej składnik.
Niestety, mimo złożoności i stopnia zaawansowania najnowszej technologii medycznej, wciąż nie ma możliwości wyprodukowania szpiku poza organizmem ludzkim. Dlatego tak potrzebni są dawcy szpiku, którzy rekrutują się spośród wszystkich nacji. Przeszczep szpiku jako uznana forma terapeutyczna ratuje ludzkie życie w przebiegu wielu chorób z dziedziny onkologii, hematologii i immunologii.
Jaką metodą pobierany jest szpik?
W medycynie funkcjonują dwie metody poboru macierzystych komórek krwiotwórczych. Pierwsza – to klasyczne pobranie szpiku kostnego z talerza kości biodrowej, wykonywane w znieczuleniu ogólnym. Druga - to pobranie komórek krwiotwórczych z krwi obwodowej metodą separacji. Metoda ta wiąże się z wcześniejszym 4-dniowym przygotowaniem i przyjmowaniem zastrzyków stymulujących szpik kostny. Metodę wybiera lekarz. Potencjalny dawca, przed przystąpieniem do oddawania szpiku, musi przejść badania oceniające jego stan zdrowia, zarówno pod kątem bezpieczeństwa dla dawcy, jak i samego pacjenta.
Kto może zostać dawcą?
Kryterium doboru dawcy i biorcy jest zgodność antygenów HLA, czyli głównych antygenów zgodności tkankowej, a nie grupa krwi. Dawców szpiku poszukuje się w pierwszej kolejności wśród rodziny, następnie w kraju, Europie, a na końcu na świecie, co wiąże się z kosztami, generowanymi przez pracę aparatury medycznej, poszukiwania dawcy, a także osób które są za ten zabieg odpowiedzialne. Wydatki te zawsze musi ponieść szpital, który dokonuje przeszczepu. Biorca nie płaci za zabieg. Dawcą szpiku kostnego może zostać każda osoba w wieku pomiędzy 18 a 55 rokiem życia, ważąca minimum 50 kilogramów i nie mająca dużej nadwagi oraz przeciwwskazań zdrowotnych.
Przemyśl zanim się zgłosisz, bo gdy zadzwoni telefon…
zostaniesz poproszony o zgłoszenie się do wskazanej placówki medycznej celem przeprowadzenia szczegółowych badań, które ocenią twój stan zdrowia i potwierdzą zgodność między dawcą a chorym. Jednak taki scenariusz nie będzie miał miejsca bez twojej zgody. Zgoda ta może być potrzebna kilkukrotnie w życiu, choć oczywiście możesz nie zostać poproszony nigdy...
Pamiętaj!
Dawstwo szpiku jest honorowe. Oddanie szpiku nie zagraża twojemu zdrowiu, bowiem szpik szybko się regeneruje. Tylko i wyłącznie od ciebie zależy decyzja, czy zostaniesz dawcą. W naszym kraju systematycznie wzrasta liczba zarejestrowanych dawców. W porównaniu, jeszcze dwa lata temu w Polsce było zarejestrowanych ok. 25 tys. dawców, dziś jest ich ok. 360 tysiecy.
Collegium Medicum w Bydgoszczy kilkukrotnie już organizowało Dzień Dawcy Szpiku, podczas którego każdy zainteresowany miał możliwość skorzystania z zapisów do bazy dawców szpiku. Na początku nowego roku 2013, Uczelnia zorganizuje kolejną taką akcję.
|