4 lutego obchodzimy Światowy Dzień Walki z Rakiem (World Cancer Day). Święto zostało ustanowione w 2000r. podczas Światowego Szczytu Walki z Rakiem w Paryżu. Z okazji Światowego Dnia Walki z Rakiem możemy symbolicznie dać wyraz solidarności z osobami chorymi, ale też zwiększyć świadomość dotyczącą objawów, diagnostyki i leczenia onkologicznego. Tegoroczna, podobnie jak miniona edycja dnia walki z rakiem, to temat szczególnie trudny z racji pandemii koronawirusa, który postawił nowe wyzwania na ścieżce metodologii i rozwoju leczenia raka.
Każdego roku diagnozę choroby nowotworowej słyszy 3,5 mln osób. Rak zaraz po chorobach układu krążenia, jest drugą najczęstszą przyczyną zgonów w państwach wspólnoty europejskiej. Zachorowania na nowotwory mają wpływ na los pojedynczych osób, ale też krajowe systemy opieki zdrowotnej. Onkologia znajduje się w priorytecie Komisji Europejskiej w dziedzinie zdrowia. Komisja w 2021r. zaprezentowała Europejski Plan Walki z Rakiem (Europe’s Beating Cancer Plan), który wyznacza priorytety i działania Wspólnoty w zakresie profilaktyki, leczenia i opieki nad pacjentami onkologicznymi. Składa się on z czterech kluczowych obszarów: profilaktyka, wczesne wykrywanie, diagnostyka i leczenie, poprawa jakości życia.
- profilaktyka: ukierunkowana jest na ograniczanie czynników zwiększających ryzyko zachorowania na nowotwory (tytoń, alkohol, zanieczyszczenie środowiska, niebezpieczne substancje). Europejski Plan Walki z Rakiem postuluje obniżenie do 2040r. odsetek populacji EU korzystającej z tytoniu poniżej 5%. Profilaktyka zakłada też podniesienie poziomu wyszczepialności ukierunkowanego na ochronę przed nowotworami będącymi efektem zakażeń (np. rak szyjki macicy).
- wczesne wykrywanie nowotworów: polegające na opracowaniu nowego schematu badań przesiewowych (skrining nowotworów), większa dostępność i poprawa jakości badań przesiewowych w kierunku wczesnego wykrywania raka piersi, raka szyjki macicy i raka jelita grubego.
- diagnoza i leczenie: środki zwiększające szanse na lepsze wyniki zdrowotne, za sprawą wczesnej diagnostyki, działania ukierunkowane na promocję zintegrowanej i kompleksowej opieki onkologicznej oraz wyrównywanie dostępu do wysokiej jakości leków. Europejski Plan Walki z Rakiem zakłada, że do 2030r. 90% kwalifikujących się pacjentów zyska dostęp do kompleksowego leczenia świadczonego w ramach krajowych centrów onkologicznych.
- poprawa jakości życia pacjentów: środki zapewniające możliwie najlepszą jakość życia pacjentom chorym na raka oraz ozdrowieńców (postępowanie wspomagające i rehabilitacja, integracja społeczna, aktywizacja zawodowa).
Wdrożenie Europejskiego Planu Walki z Rakiem zostanie wsparte szeregiem instrumentów finansowych o łącznej wartości 4 miliardów euro. Pierwsze rezultaty planu zostaną zaprezentowane i ocenione przez instytucje UE w 2024 roku.
